หาเหรียญปลอมที่ปะปนในกอง 12 เหรียญ

สมมุติมีเหรียญทั้งหมด 12 เหรียญ ในนี้มี 1 เหรียญที่เป็นเหรียญปลอม ซึ่งยังไม่รู้ว่า เหรียญปลอมนั้น หนัก หรือ เบา กว่า เหรียญจริง มีตาชั่งโบราณ ซึ่งจะไม่เอียง เมื่อเหรียญน้ำหนักเท่ากันวางอยู่คนละฝั่ง จงใช้ตาชั่งนี้ในการชั่งเหรียญเพียง 3 ครั้ง เพื่อหาให้เจอว่าเหรียญปลอมคือเหรียญใด และตอบให้ได้ว่า เหรียญปลอมหนักหรือเบากว่าเหรียญจริง
คำถามนี้มีคนมาถามผมเมื่อราว 20 ปีที่แล้ว จำได้ว่าเป็นคำถามที่คิดหาคำตอบสนุกดี และท้าทาย วันนี้เลยเอากลับมาเขียนเพื่อเก็บข้อมูลในเวบผมเองครับ
ใครที่เพิ่งเปิดมาอ่านเจอ ลองคิดกันเล่นๆ ดูก่อนครัว สนุกดี
สำหรับเฉลยคำถามข้อนี้มีดังนี้
ก่อนที่เราจะอ่านเฉลย ขอบอกข้อเท็จจริงในการทำโจทย์ข้อนี้ เพื่อให้หลังจากนี้ จะอ่านเข้าใจง่ายมาก
1.ถ้าตาชั่งไม่เอียง แสดงว่า เหรียญปลอมไม่ได้อยู่บนตาชั่ง แต่อยู่ในกองเหรียญที่ไม่ได้ถูกนำมาชั่ง
2.ถ้าตาชั่งเอียง ไม่ว่าจะไปในฝั่งใดก็ตาม เหรียญปลอมจะเป็นเหรียญใดเหรียญหนึ่งที่อยู่บนตาชั่ง
3.เมื่อมีการสลับฝั่งที่ชั่งเหรียญ หากตาชั่งเอียงทางเดิม เหรียญปลอมจะเป็นเหรียญใดเหรียญหนึ่งที่ไม่ได้ถูกย้ายฝั่งชั่ง แต่หากตาชั่งเอียงกลับฝั่ง เหรียญปลอมจะเป็นเหรียญใดเหรียญหนึ่งที่สลับฝั่ง
วิธีการชั่ง
กำหนดชื่อเรียกเหรียญ เพื่อให้เข้าใจง่าย
1R 2R 3R 4R 5L 6L 7L 8L 9 10 11 12
และ T แทนชื่อเหรียญที่รู้แน่ๆ ว่าจริงแล้ว
แบ่งกองเหรียญเป็น 4 กอง กอง 1R-4R , 5L-8L และ 9-12
ชั่งครั้งที่ 1 กรณีตาชั่งตรง
ชั่ง 4 เหรียญ 2 กองดังนี้
1R 2R 3R 4R vs 5L 6L 7L 8L
ถ้าตาชั่งตรง เหรียญปลอมจะอยู่ในกลุ่ม 9-12
ชั่งครั้งที่ 2
ชั่ง 9 10 vs 11 T
ถ้าตาชั่งตรง เหรียญปลอมคือ 12
ชั่งครั้งที่ 3
เอา 12 มาชั่งกับ T ถ้า 12 เอียง อยู่ฝั่งต่ำคือหนักกว่า ถ้า 12 เอียงอยู่ฝั่งสูง คือเบากว่า
ถ้าตาชั่งเอียง เหรียญปลอมจะอยู่ในกลุ่ม 9 10 11
ชั่งครั้งที่ 3
เอา 9 มาชั่งกับ 10
ถ้าตาชั่งตรง เหรียญปลอมคือ 11 เบา หรือหนักกว่า ดูตำแหน่งของ 11 ตอนชั่งครั้งที่ 2
ถ้าตาชั่งเอียงฝั่งเดิม เหรียญปลอมคือ 9 เพราะไม่ได้ถูกย้ายฝั่ง หนักหรือเบา ดูตำแหน่งเอียงตอนชั่งครั้งที่ 2
ถ้าตาชั่งเอียงอีกฝั่ง เหรียญปลอมคือ 10 เพราะมีการสลับมาอีกฝั่งหนึ่ง หนักหรือเบา ดูตำแหน่งตอนชั่งครั้งที่ 2
ชั่งครั้งที่ 1 กรณีตาชั่งเอียง
ชั่ง 4 เหรียญ 2 กองดังนี้
1R 2R 3R 4R vs 5L 6L 7L 8L
ถ้าตาชั่งเอียง เหรียญปลอมจะอยู่ในกลุ่ม 1R-4R , 5L-8L
ชั่งครั้งที่ 2
ชั่งฝั่งละ 3 เหรียญ โดยมี 3 เหรียญสลับฝั่งกัน
1R 5L 6L vs 7L 8L 2R
ถ้าตาชั่งตรง เหรียญปลอมจะอยู่ในกลุ่ม 3R 4R
ชั่งครั้งที่ 3
เอา T ชั่งกับ 3R
ถ้าตาชั่งตรง เหรียญปลอมคือ 4R หนักหรือเบา ดูตำแหน่งตอนชั่งครั้งแรก
ถ้าตาชั่งเอียง เหรียญปลอมคือ 3R หนักหรือเบา ดูที่ตำแหน่งตอนชั่งครั้งที่ 3 เลย
ถ้าตาชั่งเอียงทางเดิม เหรียญปลอมจะอยู่ในกลุ่ม 1R 7L 8L
ชั่งครั้งที่ 3
ชั่ง 7L vs 8L
ถ้าตาชั่งตรง เหรียญปลอมคือ 1R หนักหรือเบา ดูที่ตำแหน่งตอนชั่งครั้งที่ 2
ถ้าตาชั่งเอียงทางเดิม เหรียญปลอมคือ 8L หนักหรือเบา ดูที่ตำแหน่งตอนชั่งครั้งที่ 2
ถ้าตาชั่งเอียงกลับฝั่ง เหรียญปลอมคือ 7L หนักหรือเบา ดูที่ตำแหน่งตอนชั่งครั้งที่ 2
ถ้าตาชั่งเอียงกลับฝั่ง เหรียญปลอมจะอยู่ในกลุ่ม 5L 6L 2R
ชั่งครั้งที่ 3
ชั่ง 5L vs 6L
ถ้าตาชั่งตรง เหรียญปลอมคือ 2R หนักหรือเบา ดูที่ตำแหน่งตอนชั่งครั้งที่ 2
ถ้าตาชั่งเอียงทางเดิม เหรียญปลอมคือ 5L หนักหรือเบา ดูที่ตำแหน่งตอนชั่งครั้งที่ 2
ถ้าตาชั่งเอียงกลับฝั่ง เหรียญปลอมคือ 6L หนักหรือเบา ดูที่ตำแหน่งตอนชั่งครั้งที่ 2
